Alivia zet personen met een zorg- en ondersteuningsnood aan het stuur
Personen met een langdurige zorg- en ondersteuningsnood krijgen vaak hulp van meerdere hulp- en zorgverleners tegelijk. Dankzij Alivia kunnen deze welzijnswerkers en zorgaanbieders makkelijk een zorg- en ondersteuningsplan opstellen waarmee ze samen met de patiënt doelstellingen bepalen, taken verdelen en informatie uitwisselen.
Bij de zorgplanning in Alivia staat de zorgbehoevende altijd centraal. Wat vindt de zorgbehoevende zelf belangrijk in de dagelijkse situatie, wat is hiervoor nodig en wie neemt daarin welke taken op? Dat wordt duidelijk voor iedereen in Alivia. Zo weet elke betrokkene wat er verwacht wordt en wat er op de planning staat in de zorg en ondersteuning voor deze persoon. De persoon die zorg nodig heeft behoudt op die manier het overzicht en heeft altijd de belangrijkste stem bij elke beslissing. In Antwerpen en Zuid-West-Vlaanderen testen zorgbehoevende personen en hun zorgteams Alivia nu uit.
Zorgplanning gebeurt nu ook al. Op welke manier zal Alivia dit beter maken?
Gert Verbruggen, Alivia-coach in Antwerpen: “Iedereen doet het nu op zijn eigen manier, en de insteek is vaak erg medisch. Denk bijvoorbeeld aan een cliënt met stapproblemen die in een onaangepaste woning woont. In zo’n geval kan de arts een operatie plannen voor het medische probleem, gevolgd door wondzorg en revalidatie. Een verpleegkundige zal zorgen dat de patiënt geen infectie oploopt, en een kinesist zal zijn expertise inzetten om de patiënt na zes weken beter te laten lopen. Alivia daarentegen laat de patiënt hier de leiding in nemen en bepalen wat de niet-medische doelen zijn die voor hem of haar belangrijk zijn. Bijvoorbeeld: ik wil weer in het park kunnen wandelen. Of: ik wil in mijn eigen huis blijven wonen. Dat komt voor de patiënt realistischer en motiverender over en is een duidelijk doel voor alle ondersteuners. Een operatie kan deel van het plan zijn om dat doel te bereiken, maar ook wandelmomenten met de mantelzorger of hulp van sociale diensten. In Alivia wordt de voortgang om die doelen te behalen besproken met iedereen die in het zorgteam zit. De patiënt stelt zelf het team van zorgverleners en welzijnswerkers samen dat hem omringt. De ondersteuning door welzijnswerkers is hier van even groot belang als die van medische zorgverleners, bijvoorbeeld als er financiële of sociale problemen zijn. ”
De patiënt zit dus met andere woorden aan het stuur van de zorg- en ondersteuningsplanning?
“Het gaat over een meer holistische kijk. Niet alleen de patiënt, maar ook zijn of haar mantelzorger zullen een grotere rol toebedeeld krijgen in de zorg- en ondersteuningsplanning in Alivia. In eerste instantie zullen eerstelijnshulpverleners mee in het zorgteam zitten. Er zijn al organisaties die al meer ervaring hebben met doelgericht werken, bijvoorbeeld maatschappelijk werkers. Wie meer met de technische kant van de zorg bezig is, kijkt er vaak nog met een andere blik naar. Alivia kan als tool een hefboom zijn die helpt om hier een andere blik op te ontwikkelen en het doelgericht werken in praktijk om te zetten. Veel tools en methodieken zoals Doelenzoeker of BelRAI werden tot nu toe allemaal apart bekeken. Het is de bedoeling dat in Alivia al die informatie samenkomt in een gedeeld dossier. Dat zal stilaan moeten groeien en zal veel begeleiding vragen. Maar het pilootproject zal ons leren hoe we dat best aanpakken, alvorens het eventueel verder uitgerold kan worden naar heel Vlaanderen.”
Inclusieverantwoordelijken zijn nu op zoek naar patiënten die Alivia samen met hun zorgteam willen testen. Wat is hun rol in het project?
“In beide pilootregio’s gaan zij op zoek naar twintig patiënten. Hun rol is niet alleen de patiënten en zorgteams motiveren om deel te nemen, maar ook valkuilen wegnemen. Regio Antwerpen stelde een consortium van 34 organisaties samen: daarin zitten huisartsen, diensten maatschappelijk werk, thuisverpleging en diensten voor gezinszorg. We proberen op die manier verschillende types patiënten in het pilootproject te krijgen. Elke organisatie heeft een eigen manier van werken. Zit het al in hun DNA om op deze manier te werken of niet? Dat willen we nu nagaan in de praktijk.”
De eerste doelgroep van het pilootproject zijn mensen met een chronische zorg- en ondersteuningsnood en mensen die palliatieve zorg krijgen. Wordt de doelgroep later nog uitgebreid?
“De doelgroep is nu inderdaad nog redelijk beperkt. De reden waarom we met deze doelgroep gestart zijn, is dat er rond deze mensen veel zorgprofessionals samenkomen. Het doel van Alivia is informatie delen, geïntegreerd samenwerken en zorgdoelen afstemmen – dat is vandaag vaak een knelpunt. Het zorgteam weet niet altijd in hoeverre de patiënt het zorgdoel heeft bereikt, of er extra ondersteuning nodig is en zo ja welke. De grootste meerwaarde van Alivia is er immers in situaties waar veel verschillende zorg- en welzijnsprofessionals met één persoon met een zorg- en ondersteuningsnood werken. Het uiteindelijke doel is dat Alivia gebruikt wordt door iedereen die dit digitaal zorg- en ondersteuningsplatform kan aanwenden als meerwaarde in het zorgproces.”