welzijn & zorg

'Volgend jaar stop ik écht'

Carla vrijwilligt op haar 82ste nog steeds voor daklozen in Gent
27.08.2020
Foto's
Jan Locus

We spraken Carla Ronkes voor het eerst in 2006. Toen deden we samen met haar een ronde door de stad, om dakloze Roma eten te brengen, en te helpen met administratieve en praktische problemen. Hoe zou het nog zijn met de mensen die in de kraakpanden woonden en moesten verdwijnen om een tramlijn aan te kunnen leggen?

Veertien jaar later ontmoeten we Carla opnieuw in Gent. Ze is ondertussen 82, maar nog altijd volop in de weer als vrijwilliger voor de daklozen. “Kort na onze vorige ontmoeting kregen we een datum waarop de Roma de kraakpanden moesten verlaten, omdat de huizen afgebroken zouden worden. Eén dag voor het zover was, zijn we erin geslaagd om met de Werkgroep Vluchtelingen en de hulp van een aantal anarchisten de mensen te verhuizen naar andere kraakpanden in de stad. Kraken kon toen nog, en er waren wel wat panden die zich ertoe leenden. Nu kan het niet meer, met de anti-kraakwet van een paar jaar geleden. Als je nu betrapt wordt op kraken, komt het op je strafblad. Huizen zijn de laatste jaren erg duur geworden, zeker in de stad. Mensen trekken meer en meer naar de randgemeenten, waar het veel moeilijker is om Nederlandse les te volgen en de sociale voorzieningen maar matig zijn. Mensen zijn er vaak ook niet zo gewend aan vreemdelingen. Soms gaat het goed, maar heel vaak ook niet. Vijftien jaar geleden kon je in Gent een studio huren aan 350 euro, nu kost dat een pak meer. Dat lukt gewoonweg niet voor die mensen. Maar als je geen adres hebt, kan je niet werken. En als je geen werk hebt, kan je niets huren. Zo draaien ze in cirkeltjes.” 

Goed en minder goed nieuws 

In 2006 ontmoetten we een jong tienerkoppeltje dat zonder ouders in België was. Het meisje was zwanger. Ze moesten eigenlijk naar school, maar gingen vaak niet. “Ze zijn nog een paar keer verhuisd van het ene kraakpand naar het andere, maar ondertussen zijn ze nog steeds samen en hebben ze vier kinderen”, vertelt Carla. “Al hun papieren zijn in orde gebracht en ze wonen in een eigen huurhuis. Ze hebben allebei een job: hij bij de groendienst van de stad, en zij als poetsvrouw. Ze trekken goed hun plan. Hun verhaal kreeg een happy end.” Maar niet elk verhaal eindigde even rooskleurig. We bezochten in 2006 ook een gezin uit Kosovo met dochter van veertien die het hele huishouden beredderde en het ook nog eens goed deed op school. “Zij is een paar jaar later zwanger geworden en twee keer getrouwd geweest, twee keer met een man die haar niet goed behandelde. Nu is ze opnieuw dakloos en slaapt ze bij kennissen. Erg spijtig, want ze was een lief en slim kind. Sommige mensen lijken voor het ongeluk geboren. Ze belde me onlangs op, ik heb beloofd dat ik haar nog eens zou opzoeken.” 

Lübecksite

Op de Lübecksite in Gent werden oude sociale woningen afgebroken. In afwachting van een definitieve bestemming voor het terrein, kunnen allerlei tijdelijke projecten er hun intrek nemen. Stad Gent zal er containers ter beschikking stellen voor 138 Roma die tot nu toe clandestien woonden in kraakpanden of mobiele kampen. “In november kunnen ze er hun intrek nemen,” weet Carla, “maar onder bepaalde voorwaarden. De kinderen moeten naar school, de ouders moeten werken of werk zoeken. En ze moeten een verplichte integratiecursus volgen.” 

Carla is de oudste vrijwilliger van de Werkgroep Vluchtelingen in Gent. “Toen ik 70 was ging ik stoppen, toen ik 75 was ook, op mijn tachtigste opnieuw. Nu ben ik 82 en ben ik nog steeds aan de slag. Maar volgend jaar is het echt gedaan. Er is ook een opvolger voor mij om het team opnieuw te vervolledigen, dus kan ik met een gerust hart afscheid nemen.” Recent nam Carla echter nog een moeder en zoon uit Bangladesh in huis. Ze had toch wat kamers vrij, nu haar vier kinderen uit huis waren. Het gezin werd in Bangladesh vervolgd en belaagd omwille van de politieke voorkeur van de vader, dus besloten ze te vluchten. De eerste asielaanvraag verliep niet voorspoedig, en ze belandden op straat. Maar Carla gelooft in hun verhaal en ze proberen het nu opnieuw. Dus of ze echt helemaal gaat stoppen met dat vrijwilligerswerk? Misschien moeten we binnen paar jaar nog eens contact opnemen met haar…