welzijn & zorg
Verdriet kun je niet bestrijden met pillen
Column Marleen Finoulst
1.02.2019
Mieke overleed na een slepende ziekte. De teksten voor haar begrafenis schreef ze nog zelf. De afscheidsplechtigheid was intens, vooral voor haar man Joris en hun drie zonen. Vijf maanden later gaat Joris nog iedere dag naar het kerkhof. Hij huilt veel en slaagt er heel moeilijk in om de draad van zijn leven terug op te pikken.
Op uitnodigingen van vrienden en familie gaat hij slechts schoorvoetend in. Hij komt wel, maar hij is er niet echt bij. Op aanraden van zijn zussen raadpleegt Joris zijn huisarts. De huisarts luistert naar zijn verhaal en schrijft een antidepressivum voor. De familie reageert opgelucht. Maar helpen pillen wel tegen hevig verdriet? Moet het rouwproces van Joris behandeld worden?
Niet volgens rouwexperts. Het verlies van een geliefde, je partner, een ouder of een kind, gaat gepaard met intens verdriet, sombere gevoelens, hevige huilbuien, gebrek aan eetlust en moeilijk functioneren. Het is een perfect normale reactie en geen ziektebeeld. Een behandeling met medicijnen is hier niet alleen misplaatst, het heeft ook geen enkel effect. Rouwen is niet hetzelfde als een depressie hebben. Verdriet moet een plaats krijgen en dat vraagt tijd. De duur van een normaal rouwproces is wisselend en hangt van veel factoren af. Je 90-jarige moeder moeten afgeven is meestal minder intens dan je 19-jarige zoon verliezen door een verkeersongeval of je levenspartner te vroeg moeten missen. Gemiddeld duurt rouwverwerking tussen zes en achttien maanden.
Psychologen die het fenomeen bij grote groepen bestudeerd hebben, hebben toch enkele criteria geformuleerd om een normale rouwreactie te kunnen onderscheiden van een gecompliceerd rouwproces. Een belangrijk moment is zes maanden na het overlijden: dan moet de lucht weer een beetje opklaren en slagen de meeste mensen er weer in zin te geven aan hun leven. De lichtpuntjes kunnen erg minimaal zijn, maar ze zijn er. De overledene is niet meer voortdurend aanwezig in de gedachten.
Hoe diep het verdriet met momenten ook nog kan zijn, antidepressiva hebben hierop geen enkel effect, zo leren de schaarse studies die hierover bestaan. Wanneer de pijn continu en in alle hevigheid blijft voortwoeden en het na zes maanden nog steeds helemaal duister is, dan kan professionele hulp wel aangewezen zijn. Die hulp bestaat in de eerste plaats uit therapeutische gesprekken met een psycholoog of met een arts. Cognitieve gedragstherapie met focus op het verlies biedt de beste resultaten. Antidepressiva kunnen in deze gecompliceerde gevallen een matig effect hebben, in combinatie met psychotherapie, maar ze zijn op zich nooit een oplossing voor diep verdriet.
Niet volgens rouwexperts. Het verlies van een geliefde, je partner, een ouder of een kind, gaat gepaard met intens verdriet, sombere gevoelens, hevige huilbuien, gebrek aan eetlust en moeilijk functioneren. Het is een perfect normale reactie en geen ziektebeeld. Een behandeling met medicijnen is hier niet alleen misplaatst, het heeft ook geen enkel effect. Rouwen is niet hetzelfde als een depressie hebben. Verdriet moet een plaats krijgen en dat vraagt tijd. De duur van een normaal rouwproces is wisselend en hangt van veel factoren af. Je 90-jarige moeder moeten afgeven is meestal minder intens dan je 19-jarige zoon verliezen door een verkeersongeval of je levenspartner te vroeg moeten missen. Gemiddeld duurt rouwverwerking tussen zes en achttien maanden.
Psychologen die het fenomeen bij grote groepen bestudeerd hebben, hebben toch enkele criteria geformuleerd om een normale rouwreactie te kunnen onderscheiden van een gecompliceerd rouwproces. Een belangrijk moment is zes maanden na het overlijden: dan moet de lucht weer een beetje opklaren en slagen de meeste mensen er weer in zin te geven aan hun leven. De lichtpuntjes kunnen erg minimaal zijn, maar ze zijn er. De overledene is niet meer voortdurend aanwezig in de gedachten.
Hoe diep het verdriet met momenten ook nog kan zijn, antidepressiva hebben hierop geen enkel effect, zo leren de schaarse studies die hierover bestaan. Wanneer de pijn continu en in alle hevigheid blijft voortwoeden en het na zes maanden nog steeds helemaal duister is, dan kan professionele hulp wel aangewezen zijn. Die hulp bestaat in de eerste plaats uit therapeutische gesprekken met een psycholoog of met een arts. Cognitieve gedragstherapie met focus op het verlies biedt de beste resultaten. Antidepressiva kunnen in deze gecompliceerde gevallen een matig effect hebben, in combinatie met psychotherapie, maar ze zijn op zich nooit een oplossing voor diep verdriet.