ouderen

"Mag vader nog autorijden?"

Rijvaardigheidscentrum voor ouderen
3.06.2016
Foto's
Centrum Samen Veilig Mobiel

Ook ouderen maken deel uit van het verkeer. Hoe weet je of iemands lichamelijke en cognitieve vaardigheden nog goed genoeg zijn om een wagen te besturen? Dankzij de rijvaardigheidsevaluatie van het centrum Samen Veilig Mobiel, een initiatief van Jessa Ziekenhuis en IMOB/UHasselt kan dat getest worden.

“Dagelijks worden we op geriatrie geconfronteerd met de vraag van familieleden: mag vader of moeder nog wel autorijden? Is hij of zij hiervoor nog ‘goed genoeg’? We voelden al een tijdje de nood aan een kwalitatief evaluatiecentrum dat een onderbouwd antwoord op deze vraag kan bieden”, aldus dr. Mark Lutin geriater in het Jessa Ziekenhuis.

Prof. dr. Tom Brijs (IMOB/UHasselt): “In een eerste fase onderzochten we welke klinische testen ons iets vertellen over rijvaardigheid, welke wegomgeving het best nagebootst wordt in een simulator om ouderen op de juiste vaardigheden te testen en welke gegevens we uit die testen kunnen halen, om nadien te evalueren of iemand nog veilig rijdt of niet. Met die kennis op zak is het centrum Samen Veilig Mobiel op poten gezet.”

Rijveiligheid = rijgeschiktheid en rijvaardigheid

“Rijveiligheid is de som van rijgeschiktheid en rijvaardigheid”, vertelt dr. Lutin. “Rijgeschiktheid is het wettelijke, legale luik. Voldoet iemand aan de medische minimumnormen om achter het stuur te mogen plaatsnemen? Denk aan zicht, medicatie, en zo meer. Het cognitieve luik, het beoordelingsvermogen en de rijprestaties testen we tijdens rijvaardigheidstesten in de simulator. Is de persoon nog in staat om een drukke rijweg te kruisen en links af te slaan? Kan hij of zij de situatie op een rotonde inschatten? We laten de deelnemer een half uur rijden, opgedeeld in korte ritten.”

De simulatorresultaten worden nadien samengelegd met de geheugentesten, aandachtstesten, gemeten reactiesnelheid, de kennis van het verkeersreglement. “Dit laat ons toe om een gefundeerde beslissing te nemen en een advies te geven in verband met de rijveiligheid. Belangrijk: deze informatie is vertrouwelijk. We hebben een adviserende functie die behoort tot het medisch beroepsgeheim. Er is dus geen informatie-uitwisseling met bijvoorbeeld verzekeringsmakelaars.”

Een advies, wat nu?

“Ons advies kan drie richtingen uit”, vertelt dr. Lutin. “Ofwel rijdt iemand nog goed en adviseren we: ‘behoud deze vaardigheden en probeer eventueel wat meer te rijden’. Ofwel zien we bepaalde knelpunten in iemands testresultaten en bieden we trainingen aan. En bij de derde optie, wanneer iemand niet meer veilig kan rijden, zullen we alternatieven bekijken.”

“Het doel van ons centrum is mensen mobiele mogelijkheden bieden”, voegt prof. dr. Tom Brijs toe, “niet om mensen uit te sluiten. Mobiliteit is zeker op oudere leeftijd erg belangrijk om sociaal en maatschappelijk betrokken te blijven. Mobiliteit verliezen staat vaak gelijk aan autonomie en levenslust verliezen. We stimuleren dus mobiel blijven – door trainingen om rijvaardigheden te onderhouden of door alternatieve vervoersmogelijkheden met de persoon uit te werken.”

www.samenveiligmobiel.be