De essentie volgens Deborah Ostrega

Ernst Löw heeft zich helemaal begraven in de materie, het B-film-verhaal van zijn vriendin. Hij schreef er twaalf songs over. De bedoeling is dat binnenkort ook een breder publiek door muziek, humor en verhalen opgetild wordt en hoop krijgt. Hoop op een fijn nieuw leven. Samen met vzwZijn, een beweging tegen geweld, en met steun van het Instituut voor gelijkheid van vrouwen en mannen voeren Deborah en Ernst deze campagne. Voor Deborah Ostrega heeft deze ook een therapeutische waarde. “Ik heb echt het gevoel heb dat ik dat deel van mijn verleden helemaal heb kunnen afsluiten.”

“Eigenlijk besefte ik na het beëindigen van de relatie pas goed in wat voor situatie ik had gezeten”, vertelt Ostrega. “Zelfs na het einde van de relatie bleef een vorige partner me lastigvallen. Het kwam toen tot een aanvaring tussen hem en mijn nieuwe vriend. Toen de politie daarover een verklaring kwam optekenen, spraken ze van een ‘uitloper van familiaal geweld’. Dat was eigenlijk de eerste keer in al die jaren dat de situatie dat etiket kreeg. Ik reageerde toen met ongeloof: zo vaak heb ik toch geen slaag gekregen? Moeten we dat zo wel benoemen?” Deborah zag zichzelf niet als een slachtoffer, en eigenlijk nog steeds niet. “Ik ben altijd positief gebleven. Ik wil doorgaan, vooruitkijken. Maar ik kan me echt voorstellen dat sommigen kiezen om een eind aan hun leven te maken: moe van angst, van het bedenken van oplossingen. Het is een geseling die energie vreet.”

“Op een bepaald moment kwam ik bij mijn huisdokter en sprak ik letterlijk de woorden uit: ‘Ik ben bang dat ik hem iets aandoe’. Het feit dat ik dit tegen een vreemde zei, was voor mij een teken dat ik op zoek was naar een oplossing. De dokter verwees me door naar een therapeut, waar ik pas weken later terechtkon, en die me ook alleen maar kon zeggen dat ik bij mijn partner moest weggaan. Mijn ex deed me pijn, ik voelde inderdaad dat ik weg moest. Ik was machteloos. Ik ben iemand die van zich afbijt om zichzelf te beschermen, door vaak in confrontatie te gaan in de hoop de ander op het juiste pad te zetten. Maar door het geweld dat ik in de relatie ervaarde, kwamen we in een spiraal terecht. We trokken elkaar steeds dieper naar beneden.”

Waarom blijven vrouwen – en soms ook mannen – toch zo vaak in een situatie van partnergeweld zitten? “Omdat ze bedreigd worden, soms zelfs met de dood”, aldus Deborah Ostrega. “Of omdat ze bang zijn dat ze hun kinderen nooit meer zullen zien. Of omdat ze financieel afhankelijk zijn. Omdat ze vaak een laag zelfbeeld hebben of ontwikkeld hebben. Al te vaak komen vrouwen op vrijdag een klacht indienen bij de politie, maar komen ze die op zaterdag weer intrekken. “De partner heeft dan ‘sorry’ gezegd, was plots weer lief en alles is vergeten en vergeven”, weet Deborah Ostrega. “Ik heb echt een afkeer van het woord sorry.”

“Je kan als broer, zus, vriend of vriendin nog zo vaak zeggen dat iemand weg moet uit die situatie, maar het slachtoffer moet zelf de knop omdraaien, moet zelf geholpen willen worden. Dat inzicht komt niet meteen. Om een voorbeeld te geven: mijn ex was onwaarschijnlijk jaloers. Aanvankelijk dacht ik: ‘Oh, hij is jaloers! Da’s schattig, hij houdt van mij’. Die jaloezie bleek echter ziekelijk te zijn. Zonder dat ik het doorhad ging ik trapje per trapje naar beneden, in een spiraal van vooral mentaal geweld. De vernederingen die ik heb moeten doorstaan… Hij controleerde mij bij elke stap die ik deed. Hij zorgde ervoor dat ik het huis niet meer uitkwam. Vernederde familie en vrienden. Alles wat ik begon, kraakte hij zo af dat ik zelfs stopte met zingen. Kortom, ik was een grijze muis geworden die zelfs geen café meer in durfde om een koffie te drinken.”

Deborah’s omgeving zag nochtans van in het begin van de relatie dat het niet goed zat. “Ze hebben me er ook op gewezen,” vertelt ze, “maar ik wilde het niet zien. Verliefdheid maakt blind. Er waren zelfs weddenschappen afgesloten over hoelang onze relatie zou standhouden. Toen ik dat te horen kreeg kwam mijn koppige kant boven en wilde ik het tegendeel bewijzen. Ik deed ik er alles aan om het wel te doen lukken. In mijn geval kon mijn omgeving mij niet helpen omdat ik geen hulp wilde. Na een tijdje haakten de meeste vrienden af omdat ik geen gehoor gaf aan wat ze zeiden. Mijn familie bleef me constant steunen, maar ook zij wisten het niet meer. De ene week vertelde dat ik het niet meer aankon en de andere week dat ik de schone schijn ophield.”

Wat heeft haar dan wel geholpen om de knoop door te hakken? “Op een bepaald moment besliste ik dat het genoeg was. Ik belde mijn beste vriendin en zei toen eindelijk duidelijk dat ik er genoeg van had, dat de relatie moest stoppen en dat ze me moest komen helpen. Ik had zelfs de kracht niet meer om zelfstandig een eind aan die relatie te maken. Ze stond meteen voor mijn deur, met kartonnen dozen. Alsof ze die al maanden speciaal voor mij opgespaard had. Ze heeft zijn spullen ingepakt en buitengezet, en heeft een slotenmaker laten komen. De grote doorbraak was het moment dat ik durfde zeggen dat ik niet langer zo verder wilde.” Steeds meer problemen worden bespreekbaar in onze maatschappij. De taboes op depressie, psychose, kanker, aids of Alzheimer worden doorbroken. Maar over partnergeweld hoor je nog steeds bitter weinig. “Daarom voeren Ernst en ik deze campagne”, zegt Deborah.

“Durf erover te praten! Elke vorm van partnergeweld, of het nu mentaal of verbaal of fysiek is, is onaanvaardbaar. Het heeft zo’n grote invloed op je leven.” Deborah is zichtbaar opgelucht dat die fase voorbij is. “Vanaf het moment dat je zelf inziet dat je in een foute situatie zit, moet je handelen. Er is geen pasklare oplossing, maar begin alvast met de zaken te benoemen en verzwijg ze niet.”

> Wil je zelf praten over een situatie van geweld? Bel 1712 of surf naar www.1712.be